Actuele vraag van de heer Eloi Glorieux tot de heer Kris Peeters, Vlaams minister van Openbare Werken, Energie, Leefmilieu en Natuur, over de nieuwe juridische stappen in het dossier van de geluidshinder door de luchthaven van Zaventem

Verslag Vlaamse Kamer 9.5.2007

De voorzitter:

De heer Glorieux heeft het woord.

De heer Eloi Glorieux:

Mevrouw de voorzitter, mijnheer de minister, dames en heren, het is niet de eerste keer dat er over dit thema in het Vlaams Parlement vragen worden gesteld. Op dit ogenblik zijn er meer actiecomités actief dan ooit, zowel in Brussel als in de Vlaamse Rand. We stellen vast dat er ook meer dan ooit rechtszaken worden ingespannen over deze problematiek. Vanochtend hoorden we op de radio dat nu zelfs ook minister Peeters van de Vlaamse Regering naar de rechtbank stapt om ervoor te zorgen dat de stem van Vlaanderen wordt gehoord tijdens de rechtszaken die momenteel hangende zijn tussen de federale regering en het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest.

Eerdaags treedt de boeteclausule als gevolg van de Brusselse geluidsnormen in werking. U vreest dat Vlaanderen meer vluchten te verwerken zal krijgen en daarvan het slachtoffer zal worden. U wilt de Vlamingen daarvoor behoeden. Eigenlijk zegt u dat u ten strijde trekt tegen de Brusselse geluidsnormen die in maart 1999 door toenmalig Brussels minister Gosuin in een ordonnantie werden gegoten, met een regering waar ook uw partij deel van uitmaakte. Dat is tot op de dag van vandaag trouwens nog altijd zo.

Er is jarenlang getouwtrek geweest tussen de gewesten, maar ook tussen regio's in de gewesten. Ik moet eerlijk toegeven dat ook mijn partij een tijd aan dat getouwtrek heeft deelgenomen. Op een bepaald ogenblik moeten we wel tot een conclusie komen. De conclusie is dat al dat getouwtrek niet tot een oplossing leidt, noch voor de een noch voor de ander. Daarom is het belangrijk dat we het over een andere boeg gooien. De weg die we tot nu toe hebben gevolgd, lukt niet. We zullen een radicaal nieuwe weg moeten inslaan.

Zou de nachtrust van de inwoners van de Vlaamse Rand gegarandeerd zijn als de Brusselse geluidsnormen worden geliquideerd? Neen, natuurlijk niet. Zolang deze Vlaamse Regering blijft kiezen voor het prioritair stellen van de economische ontwikkeling van de luchthaven boven de ecologie, zullen de maatregelen waartoe men probeert te komen niet tot een oplossing leiden.

De actiegroepen uit de Noordrand hebben maandag aangekondigd dat zij, deze keer tegen de Vlaamse Regering, naar de rechtbank stappen. Ze stellen vast dat de Brusselse rechtbanken, de Raad van State, het Hof van Cassatie hebben geoordeeld dat de Brusselse inwoners recht hebben op een minimale bescherming van hun gezondheid en het leefmilieu, en - dit is zeer belangrijk - dat deze minimale bescherming op een correcte wijze staat ingeschreven in de geldende Brusselse ordonnantie.
De Vlaamse actiegroepen in de Noordrand stellen dus dat de wet voor iedereen gelijk moet zijn. Als de gezondheid van de Brusselaars moet worden beschermd, dan moet dat ook voor de inwoners van de Rand en van Vlaanderen gebeuren. Zij vragen dus aan de Vlaamse Regering dat zij gelijkaardige normen als die voor Brussel invoeren. De geluidscirkels moeten dus ook op Vlaams grondgebied worden doorgetrokken, en het middelpunt ervan moet idealiter Zaventem zijn.
 

Is de minister bereid om de vraag van de Vlaamse actiegroepen in de Noordrand positief te beantwoorden en de inwoners dezelfde bescherming te garanderen als die waarvan de Brusselaars genieten? Anders gesteld: bent u bereid om voor een keer in dit al zo lang aanslepende dossier ecologie boven economie te laten primeren?

De voorzitter:

Minister Peeters heeft het woord.

Minister Kris Peeters:

Mevrouw de voorzitter, collega's, vooreerst wil ik meedelen dat ik nog niets van de mensen uit de Noordrand heb ontvangen. Ik heb begrepen dat ze de Vlaamse Regering willen dagvaarden, maar ik wacht dus af. De redenering van de heer Glorieux loopt evenwel op verschillende punten mank.

 

U had niet naar de radio moeten luisteren, want ik heb dat allemaal ook hier al gezegd, van op deze tribune. In het parlement heeft men gevraagd of ik wil tussenkomen. Ik heb toen de mensen van Groen! gezegd dat ik effectief iets doe als ik zeg dat ik iets zal ondernemen. Dat is hier opnieuw het geval.

 

Uw redenering is toch wat pervers. U zegt dat Vlaanderen dezelfde geluidsnormen moet opleggen als deze die voor Brussel gelden. Waarom is dat gevaarlijk? U weet dat dit tot de sluiting van de luchthaven kan leiden. U vraagt me of ik de ecologische bekommernissen wil laten primeren. Als minister bevoegd voor Leefmilieu wil ik economie en ecologie met mekaar verzoenen. De directe en indirecte werkgelegenheid in Zaventem is aanzienlijk. Ik vraag u daarom om twee keer na te denken vooraleer u vraagt om in Vlaanderen dezelfde geluidsnormen in te voeren als in Brussel.

 

Natuurlijk is ons uitgangspunt dat de Vlamingen evenveel recht hebben op nachtrust als de Brusselaars. Ik hoop dat op een bepaald ogenblik Vlamingen en Brusselaars er samen in slagen om de hinder billijk en evenwichtig te spreiden. Dat is altijd ons standpunt geweest. De geluidsnormen van Brussel zorgen er niet voor dat de hinder billijk en evenwichtig wordt gespreid. Wij leveren al jarenlang inspanningen om die billijke en evenwichtige spreiding te realiseren.

 

Bij een vorige gelegenheid heb ik al gemeld dat we hebben voorgesteld om het aantal nachtvluchten te verminderen. We hebben voorgesteld om een aantal luidruchtige toestellen 's nachts en tussen 6 en 7 uur te verbieden om op te stijgen of te landen. Wat op de radio is meegedeeld, is niet nieuw. Volgens ons zijn er twee procedures. De eerste is die voor het hof van beroep, waar de federale overheid in eerste aanleg na een klacht van de vzw Air Libre is veroordeeld. De federale overheid gaat daartegen in beroep. Wij willen mee aan tafel zitten. Dat heet een 'vrijwillige tussenkomst', en dat gebeurt op basis van artikel 812, tweede lid van het gerechtelijk wetboek. Het gaat niet om een 'agressieve' maar om een 'constructieve' vrijwillige tussenkomst, die moet toestaan dat ook onze argumenten worden gehoord. Dat lijkt me erg belangrijk.

 

De tweede procedure heeft te maken met de uitspraak vervat in het arrest van het hof van beroep. We zullen daartegen een derde verzet aantekenen. We doen dat met dezelfde bedoeling: een billijke en evenwichtige spreiding van de geluidshinder realiseren.

Wij willen dat die geluidsnormen van Brussel worden aangepast. We hebben al heel wat inspanningen gedaan, al hebben ze nog niet tot een succes geleid, wat ik samen met u betreur. Maar het is wel zo dat het niet zo eenvoudig is om te zeggen dat we in Vlaanderen dezelfde geluidsnormen moeten invoeren als in Brussel. Als dat uw voorstel is, dan denk ik dat u toch eens twee minuten moet nadenken over de gevolgen voor de werkgelegenheid en voor die belangrijke economische poort. Ik probeer economie en ecologie te verzoenen. Ik probeer alles te doen om de druk te verhogen en ervoor te zorgen dat we tot een resultaat komen en dat evenwicht kunnen realiseren.

 

Vandaar dat we die twee acties ook ondernomen hebben en ik ga ervan uit dat we er na de verkiezingen met de nieuwe federale regering snel werk van kunnen maken. Als Vlaamse minister van Leefmilieu zal ik er alles aan doen om dat te realiseren.

De heer Eloi Glorieux:

Mijnheer de minister, uw antwoord ontgoochelt mij. Maar ik had toch een paar dingen die u gezegd hebt, al verwacht.

Minister Kris Peeters:

Dan had u uw vraag niet moeten stellen.

De heer Eloi Glorieux:

Toch wel, want men weet nooit, ik word graag voor verrassingen gesteld. En ik hoop altijd dat u dat op een dag zult doen, maar het zal nog niet voor vandaag zijn.

 

U neemt woorden als 'pervers' in de mond. U zegt dat het pervers is om dezelfde normen in Vlaanderen te vragen als in Wallonië want dan zullen we de luchthaven moeten sluiten. Dat soort argumenten is demagogie. Als wij gelijke normen zouden instellen, dan pas kunnen wij op voet van gelijkheid met Brussel onderhandelen. Want Brussel heeft evenmin belang bij een sluiting van de luchthaven. Op dat ogenblik zullen wij inderdaad samen met Brussel op basis van gelijkheid kunnen komen tot afspraken die billijkheid garanderen. Dat kan nu niet.

 

U hebt gelijk als u zegt dat het altijd ideaal is om te streven naar een evenwicht tussen economie en ecologie. Daar moet in de eerste plaats naar gestreefd worden. Maar als men na zoveel jaren vaststelt dat er in een bepaald dossier geen evenwicht te bereiken valt, dan moet men een keuze maken. Ik stel vast dat de meerderheid kiest voor een economische ontwikkeling boven een ecologische economie. Dat is een feit.

 

Natuurlijk, ik ben pervers als ik dit zeg, maar ik zal iemand anders citeren, namelijk dokter Goethals, een hartchirurg uit Meise die u ongetwijfeld kent. Hij is een zeer rationele man, die al vele jaren deze problematiek opvolgt en die als geen ander weet heeft van de effecten van een gestoorde nachtrust op mensen. Hij heeft u een tijd geleden een brief gestuurd die ik teruggevonden heb op de website van Actie Noordrand. In zijn brief stelt hij duidelijk "dat er geen enkel ethisch excuus is voor uw koers naar logistieke ontwikkeling tegen elke prijs en het promoten van weg- en luchttransport door en boven Vlaanderen. Beseft u echt niet hoe hoog de fijnstofvervuiling hier nu al is? Gezondheid is geen vies woord. Het is ook economie." Ik stel alleen maar vast dat er inderdaad een verschil is in benadering tussen uw regering en wat wij als Groen! hier in het parlement en daarbuiten, samen met duizenden burgers van de Vlaamse Rand, samen voorstellen.

De voorzitter:

De heer Van Hauthem heeft het woord.

De heer Joris Van Hauthem:

Mevrouw de voorzitter, ik neem aan dat de beweegredenen van de heer Glorieux om tot dezelfde geluidsnormen te komen als in Brussel, een tactische achtergrond hebben. Dat is goed gezien want dan kunnen we eerst de luchthaven sluiten en dan op basis van gelijkwaardigheid onderhandelen om ze onder bepaalde voorwaarden weer open te doen. Daar komt uw voorstel in feite op neer.

 

Mijnheer de minister, u hebt in uw antwoord al een antwoord op mijn eventuele vraag gegeven. U gaat tussenkomen in de juridische procedures, dat lijkt me op zich niet meer dan logisch. Maar zit er op het politieke vlak nog enige beweging in dit dossier?

De voorzitter:

De heer Dedecker heeft het woord.

De heer Jean-Marie Dedecker:

Mijnheer Glorieux, ik begrijp uw houding in dit dossier niet goed. In feite zijn jullie de partij van de gelijkheid, op het communistische af, en in feite gaat dit dossier over gelijkheid. Als we de geschiedenis van de luchthaven kennen - en dan praat ik nog niet over de misbruiken, de corridors en over de vluchtroutes die altijd maar veranderd werden in functie van de minister die eronder woonde, bijvoorbeeld in Meise of in Schaarbeek -, gaat het in feite over de gelijke behandeling van mensen.

 

Als u de geluidsnormen vraagt die Brussel heeft - die overtreffen niet die van een grasmaaier op een zondagnamiddag, namelijk 55 of 60 decibel -, dan moet u de zaak sluiten. In feite zou u moeten pleiten voor een gelijke spreiding van al die vluchten boven het grondgebied rond de stad. Dat zou een eerlijke oplossing zijn. Nu heeft Brussel alle lusten en geen lasten. U noemt ook dokter Goethals, die ik redelijk goed ken, want in een ander leven zat ik in de Senaat. Het is een federale materie, waarbij we discussies gevoerd hebben en onderzoekscommissies hebben opgericht.

 

Als men een klein beetje menselijk en een klein beetje sociaal voelend zou zijn, zou men, als ecologisten, klaar en duidelijk pleiten voor het spreiden van de lasten en ze niet allemaal in een corridor samenbrengen boven de Vlaamse gemeenten die er rond liggen. Dat is de politiek die gevoerd wordt rond de luchthaven van Zaventem. Het zou beter zijn, in plaats van constant te spreken over de decibels, dat men alles rechtmatig zou kunnen spreiden

 

U weet dat piste 25 vlak boven Brussel ligt. Men mag daarover vliegen, maar men verbiedt dat. Vroeger niet, maar in 1958 heeft men dat veranderd en mocht men niet meer boven het koninklijk paleis vliegen. Maar ondertussen zijn de zaken veranderd en houdt de Waalse regering het hele Vlaamse randgebied gegijzeld.

 

U zou beter pleiten voor de gelijke verdeling van de vluchten, zodat alle Vlamingen die er rond wonen niet de lasten moeten dragen en de Brusselaars de lusten hebben.

De voorzitter:

De heer Van Eyken heeft het woord.

De heer Christian Van Eyken:

Mijnheer de minister, ik heb deze morgen de woordvoerder van het Actiecomité Noordrand aan het woord gehoord. Hij zegt dat, indien Vlaanderen dezelfde normen als Brussel zou overnemen, dat geen grote economische gevolgen zou hebben, aangezien het aantal vluchten dat door die normen wordt getroffen gering is.

 

Mijnheer de minister, u zegt dat, als wij de normen moeten overnemen, we de luchthaven moeten platleggen. Zijn er studies of hebt u cijfers omtrent de eventuele gevolgen van het overnemen van de Brusselse normen in Vlaanderen?

Minister Kris Peeters:

Mevrouw de voorzitter, collega's, ik wil nog eens herhalen dat we willen komen tot een duurzame oplossing en, zoals collega Dedecker goed heeft weergegeven, tot een billijke en evenwichtige verdeling van de hinder tussen Brusselaars en Vlamingen. We hebben er allemaal belang bij dat die economische poort er is en zorgt voor werkgelegenheid en dat zowel Vlamingen als Brusselaars stille momenten en nachtrust hebben en de kwaliteit van het leven evenwaardig verbeterd wordt. Dat is ons uitgangspunt.

Om tot zulke duurzame oplossing te komen, collega Glorieux, hebben we stappen gezet en voorstellen gedaan. Tot hiertoe hebben we niet de stap gezet om de geluidsnormen in te voeren van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest, want zowel ik als de experten zijn ervan overtuigd dat dit een zeer zware hypotheek legt op de luchthaven.

Collega Van Hauthem, u hebt gelijk als u zegt dat dat misschien een voorstel is om te onderhandelen en een strategische positie die men kan innemen. Mijnheer Glorieux, als dat uw voorstel is, vind ik dat heel gevaarlijk. Want als wij die geluidsnormen invoeren, zijn de gevolgen, wat mij betreft, zeer ernstig. Nadien moeten we dan negotiëren, om mogelijk een oplossing te krijgen waar we naar streven en vanuit Vlaanderen alles voor hebben gedaan.

U kent, vermoed ik, ook Evelyn Huytebroeck, die daar zeer actief is, en ik hoop dat we op een bepaald moment tot een vergelijk kunnen komen met het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest.
Ik zal de volgende dagen en weken waar mogelijk proberen dit dossier verder op te lossen, hoewel ik me daar geen grote illusies over maak aangezien de federale regering in lopende zaken zit. Ik denk dat we dit heel delicate dossier verder met de nodige doortastendheid moeten aanpakken vanuit de zorg dat ook de Vlamingen nachtrust en een billijke verdeling van de hinder krijgen. De stappen om tussen te komen in die twee procedures, moeten daarin passen. Daarom hebben we vanuit de Vlaamse Regering inspanningen gedaan en voorstellen geformuleerd. Ik verwijs naar het verminderen van het aantal nachtvluchten, wat een heel belangrijke verlaging is in de milieuvergunning afgeleverd door mevrouw Dua, namelijk van 25.000 nachtvluchten naar 16.000.

De heer Eloi Glorieux:

Ik begrijp dat de heer Dedecker het dossier nog maar sinds zeer recent opvolgt, maar het is een aantal jaren aan een stuk precies Actie Noordrand geweest die effectief voor de complete spreiding heeft gepleit en actie heeft gevoerd. Zij zagen dat als de oplossing. Ook mijn partij is daar een tijd in meegegaan. Op een bepaald ogenblik zien we, net zoals de mensen van Actie Noordrand, dat dat een doodlopend straatje is en dat we er daarmee niet geraken. Vanuit die kennis, het voortschrijdend inzicht zoals de minister zegt, zeggen we dat we nu een nieuwe stap moeten zetten en een nieuw strategie aanwenden.

Mijnheer de minister, u hebt het eens te meer over een verlaging van het aantal nachtvluchten als DHL weggaat, maar u verhoogt het aantal nachtvluchten! Als DHL weggaat, moet u niet meer als referentiekader de 25.000 van jaren geleden nemen, maar een aantal nachtvluchten van 4000 tot 5000 misschien. U verhoogt opnieuw het aantal nachtvluchten als DHL weggaat van 5000 naar 16.000.

Minister Kris Peeters:

U moet het dossier toch nog eens herbekijken, want dat is een flagrante onjuistheid.

De heer Eloi Glorieux:

Daarmee geeft u duidelijk aan dat u kiest voor een economische ontwikkeling van de luchthaven en dat u de ecologische aspecten duidelijk als inferieur beschouwt.

Minister Kris Peeters:

Dat is ook niet juist.

De voorzitter:

Het incident is gesloten.