DAEDALUS INFORMATIEFICHE
Geschiedenis
van de luchthaven:
a.
voorlopig vliegveld op de Stokkelvlakte in de Brusselse gemeente
Sint-Pieters-Woluwe
b.
tot mei 1940 vond het Brusselse luchtverkeer plaats op een vliegveld met
een enkele grasbaan dat langs de Haachtsesteenweg te Haren lag
c.
na verschillende plaatsen te hebben bestudeerd, werd beslist om het
militaire vliegveld van Melsbroek uit te bouwen dat tijdens de tweede
wereldoorlog door de bezetter werd aangelegd, hoewel het ten oosten van
Brussel ligt en de dominante westenwinden de opstijgende vliegtuigen
onvermijdelijk de stad zou doen overvliegen.
Wetgeving (bijlage 2):
a.
Wet van 27.06.1937: de Koning kan een vliegverbod boven bepaalde gebieden
uitvaardigen
b.
KB 11.06.1954: vliegverbod in een straal van 1500 m rond de koninklijke
paleizen van Laken en Ciergnon
c.
KB 14.04.1958: vliegverbod in een straal van 5 km rond het Park van
Brussel.
Deze verbodsbepalingen gelden niet voor
luchtvaartuigen die zich houden aan de voorschriften en onderrichtingen van de
dienst voor regeling van het luchtverkeer, dus alle gewone lijnvluchten.
De KB’s werden enkel uitgevaardigd om te vermijden dat sport- en
toerismevliegtuigen de koninklijke paleizen, de wereldtentoonstelling EXPO 58 en
de bezienswaardigheden te Brussel zouden overvliegen die toe nog niet
‘airport controlled’ waren.
Tegenwoordig moet elk vliegtuig dat van de luchthaven Brussel-Nationaal
vertrekt “…zich houden aan de voorschriften en onderrichtingen van de dienst
voor regeling van het luchtverkeer” (Belgocontrol).
d.
Artikel
9 van het KB van 15 september 1994 tot vaststelling van de
vliegverkeersregelen preciseert dat het verboden is met een
luchtvaartuig boven steden of bebouwde kommen van
gemeenten, woonzones, industriële complexen, de
LNG-terminal te Zeebrugge, nucleaire centrales of boven
mensenverzamelingen in open lucht te vliegen op een hoogte
die niet toelaat, in geval van nood, een landing te
maken zonder hierbij onnodig personen en zaken op de grond of het wateroppervlak
in gevaar te brengen, behalve wanneer het
nodig is om op te stijgen of om te landen of behoudens
toelating van de Minister belast met het bestuur van de luchtvaart of van de
directeur- generaal van het Bestuur van de Luchtvaart.
Grote
steden in Europa systematisch overvlogen
Andere (grotere steden) worden systematisch
overvlogen (opstijgen en landen) cfr. Dusseldorf, Amsterdam, London, Parijs, …
Bevolkingsdichtheid
Gans België is een van de meest dichtbevolkte
gebieden van Europa. Diegem, Machelen, Haren, Neder-over-Heembeek, Vilvoorde
en Grimbergen zijn grotendeels verstedelijkte
gebieden.
Boetebeleid Brussel overbodig gemaakt
Bij besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering
van 27.05.1999 werden strenge geluidsnormen
boven het Brussels Hoofdstedelijk Gebied uitgevaardigd.
Overtredingen werden door zware boetes gesanctioneerd. Deze maatregel was
bedoeld om al zeer ontradend te werken voor vliegen over Brussel.
Toen de concentratie over de Noordrand een feit werd konden de kranten schrijven
dat Brussel zich zelfs niet meer op deze ‘Brusselse
geluidswallen’ hoefde te beroepen om verschoond te blijven van bijna alle
vluchten boven de hoofdstad.
Veiligheidsaspect: de rechter wijst recht.
Het overvliegen van Brussel dient niet vanuit
veiligheidsoverwegingen te worden vermeden. Een vliegtuig is het meest stabiel
en kan het snelst hoogte winnen wanneer het gewoon rechtdoor opstijgt. Het
‘bochtenwerk’ dat nu wordt georganiseerd zorgt ervoor dat de risico’s worden
vergroot omdat vliegtuigen veel minder stabiel zijn in bochten die op beperkte
hoogte en aan lagere snelheid dienen te worden gemaakt. Omdat de bochten
direct na het opstijgen gemaakt moeten worden, brengt dit mee dat vliegtuigen
onnodig lang op lagere hoogte moeten blijven vliegen, over de concentratiezone
in de toch al geplaagde Noordrand.
De noodprocedure tijdens het opstijgen in geval van b.v. motorpech en
brand, is overal ter wereld dezelfde, voor alle toestellen en alle piloten
kennen haar van buiten. Initieel rechtdoor vliegen, in het verlengde van de as
van de startbaan, tot het toestel een veilige hoogte bereikt heeft!
Op 25 juni 2002 heeft de Rechtbank van Eerste Aanleg te Brussel de eis van enkele inwoners van Brussel tot verbod van het overvliegen van Brussel afgewezen.
Een van de argumenten van de eisers was het risico op het neerstorten van een vliegtuig op een dicht bevolkt gebied. De rechter heeft dit argument als hypothetisch afgewezen om dat de kans op neerstorten verwaarloosbaar is. De overheid zelf verwijst dit argument dus naar de vuilbak. Desondanks is het hoofdstedelijk luchtruim praktisch vliegtuigvrij gemaakt.
Alleen enkele zeer zware
vliegtuigen moeten overdag noodgedwongen rechtdoor over Brussel vliegen
omdat ze te zwaar zijn en onvoldoende snel kunnen stijgen om de S-bocht (naar
rechts op 700 voet en naar de Noordrand of naar links op 2000 voet naar de
Zuidkant) te maken. Als het technisch mogelijk is om met de zwaarste toestellen
over Brussel te vliegen is het voor de andere toestellen in elk geval technisch
mogelijk.
Economisch aspect.
Op 24.01.1997 heeft de Rechtbank van Eerste Aanleg te Brussel de eis van enkele
inwoners van Brussel tot verbod van nachtvluchten boven Brussel afgewezen met
o.a. als motivering: “Niemand kan betwisten dat het voor
Brussel een levensbehoefte is om de in de
nabijheid over een internationale luchthaven te beschikken,
waarvan het ondenkbaar zou zijn dat zij ’s nachts niet werkzaam
zou kunnen zijn”. En ook: “De overbrenging van de luchthaven van Zaventem of van
bepaalde van haar nachtelijke bedrijvigheden het probleem van lawaaihinder
onvermijdelijk naar elders zou verleggen”. Toen Brusselse actiegroepen hun
gelijk n niet haalden via de rechter hebben ze het politiek geregeld. In de
praktijk is Brussel nu bevrijd van zo goed als alle dagvluchten en van alle
nachtvluchten en heeft die afgewenteld op de concentratiezone in de gemeenten te
Noorden van Brussel.
www.actienoordrand.be