Onderwerp: milieuvergunning Zaventem
Besten,
bij deze laat ik jullie weten dat onze Raad van Bestuur beslist heeft om eerst
een juridisch advies te vragen over de haalbaarheid (zowel naar belang van BBL
als naar middelen) van een procedure bij de Raad van State. Advocaat Johan
Verstraeten zal dergelijk advies uitwerken tegen half februari, waarna we al dan
niet een vordering indienen. De nota die is goedgekeurd door de Raad van Bestuur
vinden jullie in bijlage.
In bijlage verder ook een digitale versie van de milieuvergunning. Ik was er
verkeerdelijk van uitgegaan dat jullie die allemaal al hebben, wat niet het
geval blijkt te zijn.
Mijn collega Bram Claeys is momenteel op de persconferentie van Bart Staes (zelf
moet ik naar een andere vergadering).
Ik hou jullie uiteraard op de hoogte van de procedure bij de Raad van State en
van de persactie van Bart Staes,
Met vriendelijke groeten,
Erik Grietens
Beleidsmedewerker
Bond Beter Leefmilieu
4.1 milieuvergunning luchthaven Zaventem
Op 30 december 2004 verleende Vlaams minister voor Leefmilieu Kris Peeters een nieuwe milieuvergunning voor de luchthaven van Zaventem. Deze beslissing kwam er nadat verschillende burgers en verenigingen, waaronder BBL, beroep hadden aangetekend tegen de vergunning die in eerste aanleg afgeleverd was door de Bestendige Deputatie van Vlaams-Brabant. De vraag is nu of BBL verder stappen zet tegen deze milieuvergunning, bij de Raad van State en/of de Europese Commissie.
1. Plafonnering aantal nachtvluchten
Het plafond op het aantal nachtvluchten is behouden op 25.000/jaar (voor een nacht van 23h tot 06h).
Þ BBL vroeg in haar beroep om het standstill principe toe te passen, door het aantal nachtvluchten in 2003 (21.000) als plafond voor de volgende jaren worden vast te leggen. Daar staat tegenover dat BIAC (dat tevens beroep indiende) aan de minister vroeg om elk plafond te schrappen.
Þ Daarnaast vroeg BBL om de passage van de B.D. te schrappen die de mogelijkheid liet om dit plafond in de toekomst te doorbreken. Deze passage van de BD werd geschrapt door de minister.
Þ Hierbij kan er nog op gewezen worden dat Zaventem in Europees perspectief zeer veel nachtvluchten verwerkt. Schiphol heeft in totaal 408.000 vluchten waarvan 16.000 nachtvluchten, Frankfurt heeft 458.000 vluchten waarvan 11.000 nachtvluchten, Londen Heathrow heeft 460.000 vluchten waarvan 5.800 nachtvluchten. Zaventem heeft ongeveer 200.000 vluchten waarvan 21.000 nachtvluchten.
2. Geluidsnormen
In de milieuvergunning is enkele een nachtelijke geluidsnorm opgenomen. Deze norm is een maximale “geluidshoeveelheid per beweging” (GB). Deze norm is echter enkel gebaseerd op theoretisch berekende geluidsniveaus per type vliegtuig.
Þ Om de geluidsoverlast en de daarmee gepaard gaande gezondheidsproblemen in te perken, vroeg BBL in het beroep om in de milieuvergunning geluidsnormen op te nemen die zo goed mogelijk aansluiten bij de richtlijnen van de wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Daartoe is het volgens BBL onontbeerlijk om een maximale piekwaarde op te leggen in de vergunning. Dergelijke piekwaarde kan vervolgens via metingen gecontroleerd en gehandhaafd worden. De in de milieuvergunning opgelegde “geluidshoeveelheid per beweging” (GB) is enkel gebaseerd op theoretisch berekende geluidsniveaus per type vliegtuig. Hierbij wordt geen rekening gehouden met factoren zoals wind, windsnelheid, technische gebreken, stijgingspercentage,… Mensen worden echter niet wakker van theoretische geluidsniveaus, wel van lawaaipieken van overvliegende vliegtuigen. Met deze vraag van BBL is dus geen rekening gehouden. Ook met de andere criteria van de WHO werd geen rekening gehouden.
3. Studies
Voor het nachtlawaai moet de uitbater een studie laten uitvoeren die de haalbaarheid onderzoekt van de afbouw van het aantal bewegingen met een geluidshoeveelheid van 8 tot en met 12. Dit moet resulteren in een stappenplan om geluidsbeperkingen in te voeren.
Þ BBL vroeg in haar beroep dat via de techniek van backcasting een scenario wordt uitgetekend dat stapsgewijs de geluidsoverlast saneert tot op het niveau van de WHO-normen. BBL vraagt dat dergelijk afbouwplan als bijzondere milieuvergunningsvoorwaarde wordt vastgelegd in de milieuvergunning. Dit afbouwplan kan best opgemaakt worden in de vorm van een milieueffectenrapport
4. Definitie ‘nacht’
In de milieuvergunning wordt de nacht gedefinieerd als de periode van 23h00 tot 05h59 als het gaat om nachtlawaai.
Þ BBL vroeg in haar beroep om de definitie van de nacht van de Europese Richtlijn 2002/49/EG te gebruiken. Deze richtlijn definieert nacht als de periode van 23h00 tot 06h59. De nacht duurt in Zaventem dus een uur minder dan in de rest van Europa! Deze richtlijn moest reeds op 18 juli 2004 in Vlaamse wetgeving omgezet zijn, wat niet het geval is.
Þ De milieuvergunning is terzake trouwens zeer dubbelzinnig. Zo wordt de nacht in art. 1 van de vergunning (berekening van de geluidscontouren) wél omschreven als de periode van 23h00 tot 07h00. In artikel 3 van de milieuvergunning (berekening geluidshoeveelheid per vliegbeweging) duurt de nacht plots een uur minder lang…
Þ Ook de Afdeling Preventieve gezondheidszorg vroeg in haar advies om de nacht een uur langer te laten duren, omdat de kans op slaapverstoring en gezondheidsproblemen 10% groter is bij geluidsoverlast tussen 6 en 7 uur ’s morgens dan tussen 24h en 06h.
Þ Hiermee werd geen rekening gehouden.
5. Termijn van de vergunning
De milieuvergunning werd afgeleverd voor een periode van 20 jaar.
Þ BBL stelde in haar beroep voor om de vergunningstermijn in te korten tot 5 jaar, zodat sneller ingespeeld kan worden op technologische evoluties in de luchtvaartsector, op resultaten van het nog op te maken MER, op meetresultaten,…
Þ Ook de Afdeling Preventieve gezondheidszorg vroeg in haar advies om een vergunning af te leveren voor een duur van 2 jaar. Op deze manier kan de vergunning op een eenvoudige manier worden bijgestuurd na het bekend worden van de resultaten van het MER (de Afdeling vraagt dat een MER wordt opgemaakt met een gezondheidsimpactassesment).
Þ Hier werd niet op ingegaan.
6. Grondlawaai
Proefdraaien is enkel toegestaan op de centrale proefdraaiplaats. Ook militaire vliegtuigen (C130) wil men hier laten proefdraaien. Indien het proefdraaien van militaire vliegtuigen niet voor eind 2005 is verplaatst naar de centrale proefdraaiplaats, moeten de geluidswallen ten noorden van de baan 25R onverwijld worden afgewerkt.
Þ Volgens de vorige milieuvergunning was BIAC ook verplicht om vóór 1 november 2001 een centrale proefdraailoods te bouwen. Die loods is er echter nooit gekomen. BBL vroeg om deze loods opnieuw op te leggen. Hier werd niet op ingegaan.
Þ De geluidswallen ten noorden van de baan 25R moesten volgens de vorige vergunning reeds in 2003 afgewerkt zijn.
7. Geluidsmeetnet
Þ Volgens BBL moeten er supplementaire geluidsmeetposten komen onder de bevoegdheid van Aminal. BIAC is nu rechter en partij, aangezien BIAC zelf zijn geluidsmeetposten beheert. BBL vraagt daarom om de verplichting op te leggen om het aantal meetpunten uit te breiden tot één per gebruikte route en baan en telkens op afstanden van 2km, 4km, 8km en 16km van de luchthaven. Dergelijk fijnmazig meetnet is ook nodig om het geluidskadaster te operationaliseren.
Þ Hierop werd niet ingegaan.
Erik Grietens, BBL
4.1 milieuvergunning luchthaven Zaventem
Voorstel van beslissing
Op 30 december 2004 verleende Vlaams minister voor Leefmilieu Kris Peeters een nieuwe milieuvergunning voor de luchthaven van Zaventem. Deze beslissing kwam er nadat verschillende burgers en verenigingen, waaronder BBL, beroep hadden aangetekend tegen de vergunning die in eerste aanleg afgeleverd was door de Bestendige Deputatie van Vlaams-Brabant. De vraag is nu of BBL verder stappen zet tegen deze milieuvergunning, bij de Raad van State en/of de Europese Commissie.
Uit de voorbereidende nota voor de Raad van Bestuur met daarin een overzicht van de voorwaarden uit de milieuvergunning versus de beroepsargumenten van BBL, blijkt dat de milieuvergunning vanuit milieuoogpunt zwak is. Weliswaar wordt het plafond op de nachtvluchten behouden en wordt een studie aangekondigd om de globale geluidsoverlast te beperken, doch de vergunning houdt geen rekening met de richtlijnen terzake van de Wereldgezondheidsorganisatie. Zo is geen norm voorzien voor piekgeluiden, wat volgens de WHO, het Vlaams steunpunt Milieu en Gezondheid en de Administratie Preventieve Gezondheidszorg nochtans noodzakelijk is om slaapverstoring en gezondheidsproblemen te beperken. Daarnaast duurt de nacht in Zaventem slechts 7 uren (tot 6h ’s morgens i.p.v. tot 7h), terwijl uit diverse onderzoeken blijkt dat de kans op slaapverstoring het grootst is in de vroege ochtenduren. Verder is de vergunning afgeleverd voor een te lange termijn van 20 jaar, is de aanpak van het grondlawaai zeer beperkt, zijn er geen normen voor daglawaai,…
Het is dan ook twijfelachtig of deze milieuvergunning voldoende garanties biedt om de geluids- en milieuoverlast te beperken. De vraag stelt zich ook of deze vergunning geen aantasting is van o.m. het grondwettelijk recht op een gezonde leefomgeving.
Een procedure bij de Raad van State vanuit BBL past duidelijk binnen het afwegingskader voor rechtszaken van BBL (cfr. beslissing RvB van 28/03/2000). Het betreft hier immers een beslissing van het Vlaams gewestelijk niveau, waarvan de milieu-impact het lokale niveau duidelijk overstijgt.
Daarnaast is het ook duidelijk dat de milieuvergunning in strijd is met de statutaire doelstelling van BBL, meerbepaald met volgende statutaire subdoelstellingen (art. 2. Sectie 1. Doeleinden):
- “het bereiken van een beleid gericht op de bescherming van de gezondheid van de mens;
- het behoud, het herstel, de ontwikkeling en het beheer van het stedelijk leefmilieu en van een leefbare woonomgeving. Dit impliceert het beperken van alle vormen van milieuhinder, waaronder geluidshinder, verkeersoverlast, geurhinder, lichthinder,…;
- het bereiken van een beleid dat berust op het voorzorgsbeginsel en het beginsel van preventief handelen, het beginsel dat milieuaantastingen bij voorrang aan de bron dienen te worden bestreden en het beginsel dat de vervuiler betaalt;”
Om deze redenen lijkt het aangewezen om vanuit BBL een procedure op te starten bij de Raad van State. Daartoe is aan advocaat Johan Vertsraeten (die reeds diverse rechtszaken in verband met Zaventem behandeld heeft, ook voor BBL) een juridisch advies gevraagd om de haalbaarheid van een dergelijke rechtszaak te onderzoeken. In dit advies wordt nagegaan of:
Indien het juridisch advies van advocaat Johan Verstraeten om al dan niet een rechtszaak op te starten bij de Raad van State tegen de milieuvergunning voor Zaventem positief is, geeft de Raad van Bestuur van Bond Beter Leefmilieu volmacht aan het secretariaat om in samenwerking met de advocaat een vordering bij de Raad van State voor te bereiden.
In dit kader wordt eveneens overleg gepleegd met de diverse luchthavencomités, zowel uit de Noordrand, de Oostrand als Brussel.
Op de vergadering van de Raad van Bestuur van februari wordt het effectief indienen van de vordering bevestigd, waarna de procedure kan ingeleid worden.
Erik Grietens,
Beleidsmedewerker
Bond Beter Leefmilieu